پرسش :

پسر 5 ساله ام بسيار شرارت مي کند. لطفاً راهنمايي ام کنيد تا بدانم با شرارت هاي او چگونه برخورد کنم.

پاسخ :
شرارت در وجود کودک طبيعي است؛ اما بايد کنترل شود تا آسيبي به خود و ديگران نرساند.
امام علي(ع) مي فرمايد:
الشرّ کامنٌ في طبيعة کل احدٍ(1)
شر در طبيعت هر انساني نهفته است.
شرارت در 4 و 11 سالگي اوج مي گيرد و عللي دارد:
1. تشويق شرارت: برخي والدين از شرارت فرزند خود در خردسالي لذت مي برند و غيرمستقيم او را به اين کار تشويق مي کنند. در صورت مشاهده شرارت کودک از همان خردسالي، ناخشنودي خود را به او بفهمانيد.
2. الگوهاي نامناسب: گاهي والدين يا همسالان کودک شرورند و او از الگوها تأثير مي پذيرد که در اين صورت، محيط بايد سالم شود.
3. جلب توجه: گاهي براي جلب توجه ديگران شرارت مي کند. اگر در برابر شرارت هاي او حساسيت فراوان نشان مي دهيد، تا مدتي بي توجهي کنيد. اگر چنين عاملي علت رفتار باشد، نشان مي دهد که فرزند شما خلاهاي عاطفي دارد و نيازمند توجه بيشتر است که بايد در غير زمان شرارت به او توجه کنيد.
4. انتقامجويي: گاهي کودک به عللي چون اختلاف والدين يا تنبيه بدني به وسيله آنان يا احساس طردشدگي، به شرارت دست مي زند؛ يعني براساس اصل « جا به جايي»( displaycing) ناراحتي و اعتراض خود را از پدر و مادر به صورت شرارت نشان مي دهد.
5. فيلم هاي خشن: زمينه ديدن فيلم هاي خشن که شرارت را به کودکان مي آموزند، از بين ببريد.
پی نوشت:
1. غررالحکم، ص 105.
منبع: کتاب نسیم مهر(2)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388